Lubimy te wycieczki późno jesienne. I choć pogoda nie zawsze dopisuje, to humorów seniorom nie psuje. Niebagatelną sprawą są również ceny, które w tym okresie są znacznie niższe.

Tym razem członkowie klubu seniora „Pod Aniołami” działającego przy GOPS Rymań, pojechali na wycieczkę autokarową do miejscowości Gniew, Kwidzyń oraz Frombork. W pierwszych dwóch zwiedzaliśmy zamki krzyżackie, a we Fromborku Wzgórze Katedralne z muzeum  M. Kopernika, katedrą i innymi zabudowaniami historycznymi.

Wyjazd z Rymania był we wczesnych godzinach rannych. Przejeżdżaliśmy m.in. przez tereny dotknięte ogromnym huraganem w sierpniu tego roku. Mimo, że minęło od tamtego zdarzenia już ponad trzy miesiące, mogliśmy zobaczyć, jak na przestrzeni wielu kilometrów są zniszczone lasy. Obraz jest nadal przygnębiający!

Zwiedzaliśmy tam sale tortur, byliśmy w krzyżackiej kaplicy, chodziliśmy zamkowymi korytarzami, zwiedzaliśmy też wystawę archeologiczną w podziemiach zamku. Z wyższych pięter zamku podziwialiśmy widoki na najbliższą okolicę. Później pojechaliśmy w dalszą drogę do Kwidzynia.

Zamek w Kwidzynie – jego budowę rozpoczęto na przełomie XIII i XIV wieku. Zamek wzniesiono z kamieni i cegieł w formie czteroskrzydłowej budowli na planie zbliżonym do kwadratu, z wieżami w narożach, dwukondygnacyjnym krużgankiem na dziedzińcu i wjazdem od strony północnej. Większość prac budowlanych przy zamku zakończono w latach 1340–1350. W latach 80. XIV wieku ukończono gdanisko. Pierwotnie zamek stanowił samodzielne założenie, dopiero potem został połączony z katedrą, a jego najwyższą, narożną wieżę południowo-wschodnią przekształcono w dzwonnicę. Na mocy ustaleń drugiego pokoju toruńskiego Kwidzyn, wraz z dominium biskupim, przyznany został Zakonowi Krzyżackiemu. W 1478 roku wojska polskie zdobyły Kwidzyn. Mieszczanie schronili się w zamku kapituły i podpalili miasto, a  zamek został poważnie uszkodzony. W kolejnych latach zamek był wiele razy niszczony i przebudowywany. Od początku XVIII wieku do roku 1935 pełnił funkcje sądu i więzienia.  Charakterystycznym elementem zamku jest największa na terenie państwa krzyżackiego wieża sanitarno-obronna gdanisko,  usytuowana w odległości 55 metrów od zachodniego skrzydła zamku na najniższych terasach doliny wiślanej. Gdanisko jest połączone z głównym korpusem zamku najdłuższym na świecie gankiem wspartym na pięciu wysokich arkadach o wysokości kilkunastu metrów.

Później czekała nas droga do Fromborka. Był też czas na wspólne śpiewanie przy akompaniamencie kolegi Kostka, a śpiewaliśmy najróżniejsze piosenki. Nam najbardziej podobała się piosenka „Malagenia” w wykonaniu naszych kolegów Kostka i Włodzimierza – może stworzy się z tego jakiś duet?

Po przyjeździe do Fromborka i rozlokowaniu się w hotelu, chyba wszyscy zaglądali w niebo, ponieważ w planie było wyjście do Parku Astronomicznego i obserwacja nieba. Jednak pogoda w tym wypadku nam nie sprzyjała i niebo było zachmurzone. Pozostał nam wieczór integracyjny oraz wypoczynek w wygodnych pokojach.

W nocy padało, ale rankiem już o 8.30 maszerowaliśmy na Wzgórze Katedralne i było dość pogodnie!

Frombork, to niewielkie miasteczko (ok. 2500 ludności) w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim. Ma natomiast tyle zabytków, że można by nimi „obdzielić” pewnie kilka miast. Pierwsza wzmianka źródłowa o formującym się u stóp Wzgórza miasteczku pochodzi z 1278. Badania archeologiczne nie potwierdziły istnienia tutaj wcześniejszego osadnictwa. Kiedy po kolejnym powstaniu Prusów w 1275 doszczętnie spalono katedrę w Braniewie, ówczesny biskup warmiński  postanowił przenieść kapitułę warmińską i wybudować tu katedrę. Pod koniec XIV w. wybudowano poszczególne wieże warowni, i mimo umocnień miasto było niszczone podczas kolejnych najazdów krzyżackich w latach 1414, 1455 i 1520. Na mocy pokoju toruńskiego z 1466 miasto wraz z całą Warmią weszło w skład Korony Królestwa Polskiego. We Fromborku przebywał Mikołaj Kopernik, który jako kanonik kapituły warmińskiej żył i pracował na Wzgórzu Katedralnym niemal nieprzerwanie od roku 1510 do dnia swojej śmierci w maju 1543 roku. Właśnie tutaj Mikołaj Kopernik opracował swoje dzieło „O obrotach sfer niebieskich”, które odmieniło dotychczasowe pojęcia o wszechświecie. Zespół katedralny na wzgórzu stał się także miejscem pochówku astronoma.

W 1946 podjęto decyzję o zorganizowaniu Muzeum Mikołaja Kopernika. Muzeum to udostępniono zwiedzającym we wrześniu 1948. W 1959 Frombork odzyskał prawa miejskie.

Najpierw zwiedzaliśmy katedrę. Właściwa nazwa to Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja Apostoła. Jest kościołem gotyckim.  Zbudowana została  w latach 1329-1388. Powstała na ufortyfikowanym wzgórzu, w miejscu dawnej drewnianej świątyni, pełniącej wcześniej rolę katedry.

W katedrze są wspaniałe zabytki jak m.in.: ołtarz główny wykonany z czarnego i różowego marmuru z połowy XVIII wieku, późnogotycki poliptyk fromborski (wielokrotnie złożony obraz ) – typ nastawy ołtarzowej charakterystyczny dla późnego gotyku,  z późnogotycką rzeźbą Madonny z Dzieciątkiem, rzeźbiona i malowana nastawa dawnego ołtarza głównego, wykonana w 1504 w Toruniu oraz późnobarokowe stalle zrealizowane w latach 1734-1738. Jest też 16 ołtarzy bocznych z XVII w. z cennymi obrazami. Jeden z nich był własnością kanonika  M. Kopernika. Jest tam epitafium Mikołaja Kopernika z 1735, można też zaglądać do wnętrza krypty w której jest grób M. Kopernika.

Ciekawych zabytków jest dużo więcej i trudno tu pisać o wszystkich. Uczestniczyliśmy też w porannej mszy  świętej dla dzieci. Było to niezapomniane wrażenie, gdzie dzieci uczestniczyły bezpośrednio w rozmowie o czytanej wcześniej ewangelii, a scholia złożona z dzieciaczków pięknie przez całą mszę śpiewała.

Później odwiedziliśmy Wieżę Radziejowskiego. To najwyższa budowla na Wzgórzu Katedralnym, dawna gotycko-barokowa dzwonnica. Mieści się tam teraz planetarium udostępnione dla turystów, na wyższych kondygnacjach prezentowane są wystawy sztuki współczesnej, a na jej szczycie, na wysokości 70 m n.p.m. znajduje się taras widokowy, z piękną panoramą okolicy. W Dzwonnicy zawieszone jest Wahadło Foucaulta - przyrząd do obserwacji ruchu wirowego Ziemi. Byliśmy na seansie filmowym w planetarium. Na kopule sztucznego nieba o średnicy 8 m, przy pomocy aparatury ZKP-2 firmy Zeiss, wyświetlane są obrazy ciał niebieskich widocznych z dowolnej szerokości geograficznej, pory dnia i roku.

Z zewnątrz oglądaliśmy wieżę, w której mieszkał M. Kopernik. Mieściła się tam pierwsza izba pamiątkowa we Fromborku poświęcona  największemu polskiemu astronomowi i uczonemu nowożytnej Europy, powstała ona w 1912 roku. W 1948 roku, w budynku Pałacu Biskupim,  otwarto Muzeum M. Kopernika, w którym są prezentowane pamiątki po wielkim uczonym, rękopisy oraz przyrządy jakimi się posługiwał w swojej pracy naukowej. Z zaciekawieniem oglądaliśmy te eksponaty, a informacja, że Kopernik podczas  swoich obserwacji planet nie miał nawet lunety ( wynaleziono ja dopiero ok. 50 lat po jego śmierci),  wielu z nas zadziwiła.

Po Fromborku oprowadzała nas pani przewodnik Jadwiga Urbanowicz, która przekazała nam mnóstwo informacji o Fromborku, Wzgórzu Katedralnym, czy też o samym Koperniku.

W godzinach  wczesno popołudniowych opuściliśmy Wzgórze Katedralne. Jeszcze tylko spacer po miasteczku, zakup pamiątek i wsiadaliśmy do autokaru. Jak tylko ruszyliśmy z Fromborka, rozpadał się deszcz – chyba jednak mieliśmy dużo szczęścia z tą pogodą.

Wycieczka była bardzo udana. Widzieliśmy wiele ciekawych obiektów i poznaliśmy bliżej kolejny „kawałek” naszego kraju. Co prawda, plan wycieczki był trochę szerszy, ale padający deszcz  w drugim dniu, skutecznie nam przeszkodził abyśmy pospacerowali po Elblągu czy też Mierzei Wiślanej. Zalew Wiślany widzieliśmy, a gdzieś na horyzoncie również mierzeję.

Bezpiecznie wiózł nas p. Tomasz, a pilotem była p. Aldona Więcek, która dzieliła się z nami swoją wiedzą na temat miejscowości, w których byliśmy. Dobrze jest, jeśli pilot wykorzystuje czas przejazdu autokarem do przekazania wycieczkowiczom ciekawych informacji o terenach przez które przejeżdżamy.

W jakim kierunku nasi seniorzy wybiorą się w następnym roku? Wstępnie planujemy wyjazd do Bawarii w Niemczech i Tyrolu w Austrii, ale to dopiero za pół roku…

Zdjęcia: Tadeusz Dach